Gazdan Arındırma Denetimi ve Sertifikasyonu

Gazdan Arındırma Nedir?

Gazdan arındırma (gas free), tanklar, boru sistemleri veya kapalı bölmelerde bulunan patlayıcı, yanıcı ya da zehirli gazların tamamen ortamdan uzaklaştırılması işlemidir. Genellikle petrol, kimyasal ve gaz taşıyan gemilerdeki yük boşaltımı sonrasında yapılan bu işlem, tank içlerinin güvenli biçimde erişilebilir hale getirilmesini sağlar. Ayrıca, geminin bakım, onarım ve denetim gibi süreçlerinde personelin güvenli çalışabilmesi için de gereklidir.

Bu işlemden sonra bağımsız ve yetkili bir kurum tarafından gazdan arındırma denetimi yapılır ve gemiye veya tank bölümüne özel Gas Free Sertifikası düzenlenir.

Gazdan Arındırma Denetimi Neden Önemlidir?

• İş Güvenliği: Kapalı alanlarda oluşabilecek gaz birikmeleri ciddi yangın, patlama ve zehirlenme riskleri taşır.
• Yasal Zorunluluk: SOLAS ve MARPOL gibi uluslararası düzenlemeler, gazdan arındırma işlemlerinin belirli koşullarda yapılmasını zorunlu kılar.
• Bakım ve Onarım Öncesi: Gemi üzerindeki tanklar, borular ve kapalı bölmelerde çalışacak personelin can güvenliğini sağlamak için bu denetimler zorunludur.
• Liman Giriş ve Çıkışlarında: Birçok liman otoritesi, yük türüne göre güncel bir gazdan arındırma sertifikası talep etmektedir.
• Çevresel Sorumluluk: Zararlı gazların atmosfere salınması engellenerek çevre koruma sağlanır.

Elips Marine Gazdan Arındırma Hizmet Süreci

Denetim ve sertifikalandırma süreci aşağıdaki adımları kapsamaktadır:

1. Ön İnceleme ve Risk Değerlendirmesi

İlk adımda, tankın veya bölümün ön kullanımı, içeriği ve mevcut atmosfer durumu analiz edilir. Bu, uygulanacak gazdan arındırma yönteminin belirlenmesi açısından kritiktir.

2. Havalandırma ve Temizleme

Yük kalıntılarından arındırılan tanklar, yüksek kapasiteli fanlarla havalandırılır. Bazı durumlarda inert gaz uygulamaları da bu aşamada yapılabilir. Gerekli durumlarda kimyasal temizleyicilerle destek sağlanır.

3. Gaz Ölçümleri

Oksijen seviyesi, patlayıcı gazlar (LEL – Lower Explosive Limit), zehirli gaz seviyeleri (örneğin: H₂S, CO) hassas dedektörlerle ölçülür. Uluslararası kabul gören limitler doğrultusunda değerlendirme yapılır.

4. Sertifikalandırma

Uygunluk tespiti sonrası “Gas Free Certificate” düzenlenir. Sertifika üzerinde ölçüm sonuçları, tarih, saat, ölçüm yapılan noktalar ve görevli denetim uzmanının bilgileri yer alır.

Hangi Gemilerde Gazdan Arındırma Gereklidir?

Gazdan arındırma işlemi şu tip gemilerde düzenli olarak yapılmalıdır:

• Kimyasal tankerler
• Petrol ve türevleri taşıyan tankerler
• LNG ve LPG tankerleri
• Slop ve sludge tanklarına sahip tüm gemiler
• Sintine sistemleri bulunan yük gemileri
• Atık su taşıyan özel ambar gemileri

Uluslararası Standartlar ve Gaz Free Sertifikası

Gazdan arındırma işlemleri, IMO (International Maritime Organization) tarafından belirlenen kurallar başta olmak üzere aşağıdaki uluslararası standartlara uygun olarak gerçekleştirilmelidir:

• SOLAS (International Convention for the Safety of Life at Sea)
• MARPOL Annex II (Chemical Pollution Control)
• ISGOTT (International Safety Guide for Oil Tankers and Terminals)
• OCIMF & P&I kulüpleri tarafından önerilen uygulamalar

Daha fazla bilgi için Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) web sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Elips Marine’in Farkı

• Akredite Denetim Kadrosu: Gaz ölçümleri ve sertifikasyon yalnızca yetkili ve belgeli uzmanlar tarafından yapılır.
• Modern Ölçüm Cihazları: LEL, O₂, H₂S, CO gibi gaz türlerini hassas ölçen cihazlarla çalışıyoruz.
• Hızlı Raporlama: Tüm rapor ve belgeler dijital olarak da sunulabilir, liman otoriteleriyle paylaşım kolaylığı sağlanır.
• 7/24 Hizmet: Acil durumlar veya kısa süreli demirlemeler için hızlı mobil servis ekiplerimiz mevcuttur.
• Çoklu Lokasyon Desteği: Türkiye’nin tüm limanlarına ve bazı uluslararası noktalara hızlı hizmet sunuyoruz.

Sıkça Sorulan Sorular

Gazdan arındırma işlemi ne kadar sürer? Tankın büyüklüğüne, içeriğine ve ortam şartlarına göre değişmekle birlikte ortalama 4–12 saat sürebilir.

Hangi belgeler teslim edilir? Denetim sonrası “Gas Free Certificate”, ölçüm raporu ve güvenlik önerileri içeren dokümanlar verilir.

Gaz ölçüm cihazları kalibreli midir? Elips Marine, tüm gaz dedektörlerini periyodik olarak kalibrasyon sürecinden geçirmektedir.

Gemideki hangi personel işlem sırasında bulunmalı? Gemi kaptanı veya güvenlik zabiti (Safety Officer) gözlemci olarak işlem sırasında yer almalıdır.

Gazdan Arındırma Sonrası Yapılması Gerekenler

• Sertifikanın geçerlilik süresine dikkat edilmelidir (genellikle 24–48 saat).
• Tanklarda yeniden ürün yüklenmeden önce yeni bir ölçüm yapılması önerilir.
• Gazdan arındırılmış bölgelere yapılan girişlerin kayıt altına alınması gerekir.
• Sertifikalar, liman devleti ve klas kontrolleri için hazır tutulmalıdır.

Elips Marine, yalnızca ölçüm ve belgelendirme değil; aynı zamanda sürecin planlamasından eğitime kadar kapsamlı bir destek sunar.